Thể Dụng Sinh Khắc là theo thuyết của Mai Hoa Dịch Số. Trong bài này, Nhã Thanh soạn lại để giúp các bạn có cách tra cứu nhanh, tiện việc chiêm nghiệm.
Quan hệ của Thể và Dụng (Thể là chủ, là ta, Dụng là khách, là đối tượng ta có quan hệ) là quan hệ theo tính ngũ hành tương sinh, tương khắc. Mức độ đó trong dự báo này như sau:
– Thể (chủ) sinh Dụng (khách): Sinh xuất, có đắc tương sinh, ngoại thịnh, nội yếu, nếu là quan hệ, khách có thể xa rời chủ, không còn ràng buộc với chủ…
– Khách (Dụng) Sinh Chủ (Thể): đắc tương sinh, sinh nhập, thể mạnh, còn có quan hệ điều chỉnh được khách mà lợi cho mình, theo ý mình.
– Thể và Dụng đồng hành: mọi việc bình thường, nếu có Sự thì bình an…
– Thể khắc Dụng: chủ thịnh khách hãm: Khắc xuất mọi việc theo ý mình, nếu trị bệnh, thầy thuốc kìm hãm được bệnh…
– Dụng khắc Thể: ngoại (khách) thịnh, nội (chủ) hãm: Khắc nhập, mọi việc không theo ý mình. Nếu trị bệnh, thầy thuốc chưa kìm hãm được bệnh…
Từ các mức độ sinh khắc này, người ta có thể khái quát hóa nhanh kết quả vấn đề lúc đầu khi dự báo như sau:
1. Dự báo xuất hành
Lấy quái Thể làm chủ, quái Dụng là ứng vào việc sắp đi.
Nếu như:
– Thể khắc Dụng: chuyến đi thuận lợi, như ý.
– Dụng khắc Thể: ra đi gặp bất lợi, có khi tai họa.
– Thể sinh Dụng: chuyến đi hao tổn, mất mát.
– Dụng sinh Thể: được lợi bất ngờ khi đi.
– Thể Dụng tỵ hòa: ra đi nhanh chóng, thuận lợi.
Trên thực tế, nhiều chuyến đi, nếu lý đoán theo Dịch lý rơi vào trường hợp dụng khắc Thể, song đi đến nơi về đến chôn, giải thích điều này căn cứ vào “đức năng thắng số”.
2. Dự báo cầu tài, kinh doanh
Khi xem cầu tài (kinh doanh, làm ăn, sản xuất …) người xưa lấy Thể là chủ, Dụng là tài. Nếu:
– Thể khắc Dụng là được tiền tài, kinh doanh có lãi nhiều:
– Dụng khắc Thể: không được theo ý muốn.
– Thể sinh Dụng: có tổn thất, lo buồn.
– Dụng sinh Thể: vui vẻ thoải mái, có lợi.
– Thể Dụng tỵ hòa: tài lợi như ý, toại nguyện.
3. Dự báo về hôn nhân
Dự báo về hôn nhân lấy quẻ Thể làm chủ, việc hôn nhân làm Dụng. Nếu:
– Dụng sinh Thể thì hôn nhân thành, và tốt đẹp, có lợi.
– Thể sinh Dụng: hôn nhân trục trặc, khó thành, vì hôn nhân mà nảy sinh nhiều vấn đề.
– Thể khắc Dụng: hôn nhân có thể xong, nhưng bị chậm chạp.
– Dụng khắc Thể: hôn nhân không thành, hoặc có thành thì sinh điều bất lợi:
– Thể Dụng đồng hành: hôn nhân tốt đẹp.
4. Dự báo về sự lập công danh
Dự báo lập danh, lấy thể là chủ, dụng là danh mà minh mong đặt tới. Nếu:
Về các mức độ sự việc qua sinh khắc giữa Thể và Dụng có 5 khả năng như xem xét về công danh có thể là:
– Thể khắc Dụng (khắc xuất): danh có thể thành, nhưng chậm chạp.
– Dụng khắc Thể (khắc nhập): danh không thành.
– Thể sinh Dụng (Sinh xuất): danh không thành, nếu có thành thì bị tổn thất.
– Dụng sinh Thể (Sinh nhập): danh thành thuận lợi. Qua lập danh mà có lợi nhiều.
– Thể Dụng đồng hành: công danh như ý.
Trên thực tế, có người cũng lập dự báo qua mô hình dự báo (Quẻ) Dịch để xem danh lợi, mọi điều thuận lợi, song không có cơ sở mà lập danh, hoặc có thể biết ngay danh đó không bao giờ có. Giải thích điều này, chủ thể dự báo phải có điều kiện gắn liền với danh lợi mà bản thân mình đang nỗ lực hướng tới. Ngoài ra, điều này còn liên quan đến các yếu tố tự thân của chủ thể về: trình độ, môi trường sống… và căn mệnh của bản thân. Đối với thường nhân, nếu có danh lợi là mọi việc đang tốt.
5. Dự báo về giao dịch
Khi dự báo về sự giao dịch nào đó, lấy thể là mình (chủ), sự giao dịch là dụng (khách) nếu:
– Thể khắc Dụng: giao dịch thành công như chậm chạp.
– Dụng khắc Thể: việc giao dịch không thành nếu thành công thì bị hao tổn, mất mát.
– Dụng sinh Thể: là thành công, được tiền tài.
– Thể sinh Dụng: việc giao dịch không thành.
– Thể Dụng đồng hành: việc giao dịch thuận lợi.
6. Dự báo về người đi xa
Nếu dự báo về người đi xa: lấy thể là người ở nhà xem xét, quẻ dụng là người ở xa.
Nếu:
– Thể khắc Dụng: người ở xa trở về muộn.
– Dụng khắc Thể: Người đi xa không trở về.
– Thể sinh Dụng: Người đi xa chưa về.
– Dụng sinh Thể: Người đi xa sẽ về ngay.
– Thể Dụng đồng hành: Người đi xa đang về nhanh.
Muốn biết tình trạng người đi xa ra sao, xem xét quái Dụng để dự báo. Nếu quái dụng là:
– Theo vòng trường sinh, tính ngũ hành (căn cứ vào ngày dự báo để tính) là Trường sinh, gặp sinh thì người ở xa gặp thuận lợi. Nếu gặp suy lại bị khắc, thì người ở xa vô cùng khó khăn, có khi bị họa.
– Nếu Dụng là Chấn (hướng Chấn): không an toàn
– Nếu Dụng là Cấn (hướng Cấn): có nhiều trở ngại.
– Nếu Dụng là Khảm (hướng Khảm): có thể gặp nguy.
– Nếu Dụng là Đoài (hướng Đoài): đang có sự chia rẽ, tranh giành.
7. Dự báo cuộc gặp
Dự báo cần gặp ai và cuộc gặp ra sao, lấy thể là mình, dụng là người mình cần gặp. Nếu:
– Thể khắc Dụng: gặp được. Giao dịch thành công, nhưng chậm.
– Dụng khắc Thể: không thể gặp được, giao dịch khó thành, có thành tốn của.
– Thể sinh Dụng: rất khó gặp, có gặp cũng vô ích.
– Dụng sinh Thể: có thể gặp được, kết quả cuộc gặp tốt. Có thể được tài lộc.
– Thể Dụng đồng hành: đôi bên gặp gỡ vui vẻ. Giao dịch thuận lợi.
8. Dự báo kiện tụng
Dự báo kiện tụng, lấy thể là chủ, dụng là đối phương. Nếu:
– Thể khắc Dụng: Mình thắng kiện.
– Dụng khắc Thể: đối phương thắng.
– Thể sinh Dụng: mình đuối lý, trình bày không nên ý, không có ai ủng hộ mình.
– Dụng sinh Thể:, mình thắng lý, được kiện.
– Thể Dụng đồng hành: hai bên đi đến hòa giải.
Còn một cách: xem hành của quẻ thể, lấy ngày dự báo làm cơ sở, qua vòng trường sinh, nếu đến ngày xem vượng là tốt, suy là bất lợi.
9. Dự báo về bệnh tật
Dự báo về bệnh tật, lấy người bệnh là thể, chứng bệnh là dụng. Thể nên ở thế vượng (tính ngũ hành) căn cứ vào ngày dự báo. Nếu:
– Thể khắc Dụng: bệnh dễ khỏi.
– Dụng khắc Thể: bệnh không khỏi.
– Dụng sinh Thể: bệnh đang lui, sẽ khỏi.
– Thể sinh Dụng: bệnh khó khỏi, kéo dài.
– Thể Dụng tỉ hòa: bệnh sẽ qua khỏi.
10. Dự báo mất của.
Dự báo mất của lấy: thể là chủ, dụng là vật bị mất.
– Thể khắc dụng: có thể tìm, nhưng thấy muộn.
– Dụng khắc Thể: không tìm lại được.
– Thể sinh Dụng: cũng khó tìm lại được.
– Dụng sinh Thể: vật bị mất dễ tìm.
– Thể Dụng tỉ hỏa: không mất mà bị lẫn ở đâu đó.
Lại dùng quẻ biến để xách định địa điểm của vật.
Nếu quái biến là:
– Quái biến là Tốn: tìm vật ở hướng Đông Nam, trong rừng núi, ở những nơi chùa chiền đường quan, có thể ở trong vườn rau có thể ở nơi thuyền buồm neo đậu, ở trong đồ bằng gỗ.
– Quái biến là Khôn: tìm thấy ở phương Tây Nam, hoặc nơi đồng ruộng, hoặc chỗ nhà kho, hoặc đống rơm, đông rác, hoặc trong hang, trong hẻm, trong hốc đất, hoặc nơi để vật dụng.
– Quái biến là Chấn: Tìm thấy ở phương Đông, hoặc nơi rừng núi, nơi lau lách, hoặc bên cạnh quả chuông (thời hiện đại: nơi chuông điện thoại, chuông đồng hồ báo thức…), cái trống hoặc nơi chợ ồn ào, nơi đường cái lớn.
– Quái biến là Cấn: tìm thấy ở phương Đông Bắc, hoặc trong rừng núi, hoặc bên đường, hoặc cạnh tảng đá, hoặc chôn dưới đất.
– Quái biến là Ly: tìm thấy ở phương Nam, hoặc trong bếp, trong lò bên cửa sổ, cạnh bàn giấy, nhà bỏ hoang, hoặc chỗ có khói lửa.
– Quẻ biến là Đoài: tìm thấy ở phương Tây hoặc ở bên bờ ao hồ, hoặc ở nơi đường xiêu vách nát, hoặc ở giếng cũ hay ao đầm.
– Quẻ biến là Càn: tìm thấy ở phía Tây Bắc, nơi vệ sinh công cộng, ở lầu gác, hoặc bên cạnh đồ vật bằng kim loại, đá, hoặc ở vật hình tròn, hoặc chỗ đất cao.
– Quẻ biến là Khảm: tìm thấy ở phương Bắc, phần nhiều bên mép nước, hoặc khe, giếng, mương rãnh, hoặc bên cạnh nơi có rượu, dấm, hoặc chỗ có nuôi cá.
Đây là quan niệm về các chỗ tìm của người xưa, ngày nay, những địa điểm này rất đa hình, đa dạng, nhất là các nơi đô thị, thị trấn… Khi dự báo, ta có thể suy diễn các khái niệm địa điểm như nêu trên môi trường hiện đại để dễ cảm nhận.
11. Dự báo về mưu sự
Khi xuất hiện một mưu đồ nào đó, lấy thể là chủ, dụng là việc mưu cầu. Nếu:
– Thể khắc Dụng: mưu có thể thành nhưng chậm trễ.
– Dụng khắc Thể: mưu đồ không thành hoặc thành nhưng bất lợi cho mình.
– Dụng sinh Thể: không cầu mà được.
– Thể sinh Dụng: mưu cầu thì nhiều, thành công thì ít.
– Thể Dụng đồng hành: việc đạt như ý.
12. Dự báo về hôn nhân
Đoán hôn nhân, lấy Thể là ta, việc hôn nhân là Dụng.
– Dụng sinh Thể, hôn nhân dễ thành, hôn nhân tốt đẹp, có lợi.
– Thể sinh Dụng, hôn nhân khó thành, vì hôn nhân mà bất lợi.
– Thể khắc Dụng, hôn nhân có thể thành nhưng chậm chạp, lâu, muộn.
– Dụng khắc Thể thì hôn nhân không thành, hoặc nếu thành rất không hay.
– Thể Dụng tỵ hòa (đồng ngũ hành) thì rất tốt trong hôn nhân.
13. Xa nhà xem tin nhà
Lấy Thể là người xem, Dụng là nơi nhà, nếu:
– Thể khắc Dụng: mọi việc an ổn, nhiều điều tốt.
– Dụng khắc Thể: có nhiều điều không hay.
– Thể sinh Dụng: đề phòng trộm cướp, mất của.
– Dụng sinh Thể: cát lợi, tin mừng, có lộc.
– Thể Dụng đồng nhau: nhà an ổn bình thường.
14. Xem mộ phần
Xem mộ, lấy ta là chủ là Thể, Dụng là mộ phần. Nếu:
– Thể khắc Dụng: mộ phần tốt.
– Dụng khắc Thể: động mả.
– Thể sinh Dụng: xấu.
– Dụng sinh Thể: có hưng vượng cho chủ nhà.
– Thể Dụng đồng nhau: an táng nơi tốt.
15. Xem về gia trạch (nhà đất)
– Dụng khắc Thể: không dễ ở trong ngôi nhà.
– Thể khắc Dụng: ở được tốt lành và may mắn.
– Thể sinh Dụng: ở hao tổn tiền tài, tinh lực; dễ gặp nguy hiểm như cướp trộm.
– Dụng sinh Thể: được nhiều tiền của, có quà biếu.
– Thể Dụng đồng hành: sống yên ổn, vô sự.
16. Xem người đi đường
Đây là xem cho người đã và đang đi xa, như xuất ngoại…
– Nếu Thể khắc Dụng: người ra đi trở về chậm trễ.
– Nếu Dụng khắc thể: không trở về.
– Thể sinh Dụng: người ra đi chưa trở về.
– Dụng sinh Thể: người ra đi sắp trở về.
– Thể Dụng đồng hành: đã trở về tới nơi.